GÜMÜŞHANE’DE GÜNÜN YAZISI

YUSUF ORAL YAZDI – GÜMÜŞHANE OLAY GAZETESİ – 24.12.2018

Gümüşhane’de İmamlar Kooperatifi olarak bilinen blokların
yapımı ile başlanılan, son on yılda en fazla yapılaşmanın meydana geldiği,
yaklaşık 3000 nüfus ile Gümüşhane’nin Trabzon istikametinden gelindiğinde en
gözde ve en modern mahallesi: Oltanbey Mahallesi.

Sizleri dışarıdan bakıldığında Gümüşhane’nin en yeni ve
modern mahallesi olan Oltanbey’in ara sokaklarına
götürmek istiyorum.

Öncelikle bu yazıyı on yıllık mesleki tecrübeye sahip,
bir inşaat mühendisi kardeşiniz olarak yazdığımı belirtmek istiyorum.

Oltanbey Mahallesindeki yapılara baktığımızda tamamına
yakınının, kayaların dik şekilde kesilmesi sureti ile açılan temellerden
yükselen binalardan ibaret olduğunu görüyoruz.

Kayalar kesiliyor kesilmesine ama kayaç yapısına bağlı
olarak kesilen yüzeylerde bulunan doğal süreksizlikler çok büyük tehlike arz
ediyor. Şimdiden bu süreksiz çizgilerin kesiştiği kısımlarda daha çok üçken
geometrik şekle sahip irili ufaklı parçaların koptuğunu ve kopmaya devam
ettiğini rahatlıkla görebiliyoruz.

Kayaç yapısındaki süreksiz çizgiler boyunca gelen yer
altı suları bu günlerde masum görünse de yarın havanın eksi derecelere düştüğü
günlerde oluşacak ‘’donma kamaları’’ neticesinde can ve mal güvenliğini tehdit
eden riskler oluşmasına neden olacaktır.

Dik şekilde ve yüksekliği yer yer 20 metreyi bulan bu
kesimlerle oluşturulan bu yüzeylerden kopan ve kopacak olan kaya parçalarının
her geçen yıl daha büyük parçalar halinde aşağıya düşmesi kaçınılmazdır.

Bölgesel olarak düşen ya da düşebilecek durumda olan kaya
parçaları belki bir kişinin veya bir aracın zarar görmesine neden olacak; ancak,
suyun hareket ettiği düzlemde meydana gelecek büyük kayma hareketleri önündeki
yapının statik sistemine zarar verecek boyutlara ulaşabilecek kaya düşmelerine
neden olabilecek durumdadır.

Düşünün gece uyurken bu kısımlardan düşecek büyük bloklar
neticesinde alt katlarda ikamet ediyor iseniz büyük bir gürültü ile
duvarlarınızın patladığını ve evinize kayaların dolduğunu, şayet üst katta
iseniz de büyük bir gürültü ve sarsıntı ile deprem olduğunu sanacaksınız.

Gelecek olan kütlenin büyüklüğüne bağlı olarak bir veya
birkaç kolonun kırılması ve diğer kolonların aşırı yüklenmesi sonucu yapının
saç örgüsü şeklinde kırılması ihtimali de söz konusudur.

Unutulmamalıdır ki kayanın şakası olmaz. Çok gevrektir ve
önceden sinyal vermez. Zemin akar ancak kaya bloklar halinde kopar.

Şu aşamada önlem alınana dek ‘’Allah Korusun’’ demekten
başka yapabilecek hiçbir şeyimiz yoktur. Ancak Oltanbey Mahallesine artık
müdahale etme zamanı gelmiştir.

Gümüşhane Valiliğinin bir an önce duruma el koyması,
Üniversitelerin Jeoloji bölümlerinden kaya mekaniği konusunda donanımlı hocalar
tarafından bu kısımların inceletilmesi, risk analizinin çıkarılarak risklerin
ortadan kalkması için gerekli çalışmaları koordine etmesi gerekmektedir.

İşin ehli olanlara yaptırılacak etkin bir araştırma
sonucu, Oltanbey Mahallesinin bazı kısımlarının afet riskinden dolayı
boşaltılması şaşırılacak bir durum olmayacaktır.

Eleştiri yapmak gerekir ise bu yapılara izin ve ruhsat
veren yerel yönetim, yereldeki ilgili kamu kurumları ve bu yapıları oraya yaparak
insanlarımızı riske atanlar kendilerinde kusur arasınlar.

Sağlıcakla Kalın.