Büyük İslam Alimi, Gümüşhane’nin Mevlanası Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Hazretleri’nin Trabzon’un Of ilçesi Uğurlu Beldesi’ndeki (Trabzon’un büyükşehir statüsü kazanmasından sonra mahalle oldu) Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Hazretleri’ne ait kütüphaneyi 12 Ekim 2019 Cumartesi günü ziyaret ettik.
Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Hazretleri’nin kütüpanesinin halen korunan binasını gördük. Uğurlu mahallesi sakinlerinin hepsinin Gümüşhanevî Hazretleri ile yakından ilgilenmeleri bizi bir Gümüşhaneli olarak çok mutlu etti.
Bu bağlamda; Uğurlu köyünde market işleten Sayın Fatih Şirin Bey’in Kütüphaneye ve Gümüşhanevî Hazretleri’ne yakın ilgisi bizi çok duygulandırdı. Gümüşhanevî Hazretleri’ne gösterdiği ilgi ve kütüphanesinin korunması yolunda verdiği mücadele dolayısıyla Fatih Bey’e teşekkür ediyorum.
Uğurlu mahallesindeki tarihi cami, Gümühanevî Hazretleri’nin kütüphanesi, ülkemizin büyük alimlerinden Reisü’l Kurra Mehmet Rüştü Aşık Kutlu Hazretleri’nin türbesi, Türkiye Cumhuriyeti’nde Cumhuriyet döneminde ilk defa resmi olarak yapılan ve açılan üç Kur’an kursundan birinin hâlâ ayakta olan ahşab binası, tarihi mezarlık ve mezarlık içindeki devasa çınar ağacı insana doyumsuz lahuti bir haz veriyor.
******
Ahmet Ziyaüddin Gümüşhanevî Hazretleri’nin kütüphaneleri ile ilgili geniş bilgi Sayın Yusuf Sağı Hoca’nın aşağıda pdf sini sunduğumuz tebliğinde geniş olarak yer almaktadır.
Gümüşhane Üniversitesi’nde 3-5 Ekim 2013 tarihinde yapılan ve kitap haline getirilen “I. ULUSLARARASI AHMED ZİYAÜDDİN GÜMÜŞHANEVÎ SEMPOZYUMU” bilimsel anlamda Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Hazretleri’nin en geniş kapsamda tanıtıldığı bir etkinliktir.
Bu etkinliğin kitabı Gümüşhane Üniversitesi tarafından bastırılmış ve kütüphanelerde yeri almıştır.
922 sayfalık “I. ULUSLARARASI AHMED ZİYAÜDDİN GÜMÜŞHANEVÎ SEMPOZYUMU” bildiriler kitabında. Dr. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü’nden Yrd. Doç Yusuf Sağır’ın sunduğu “Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî’nin Kurduğu Kütüphâneler” konulu tebliğini sizlerle paylaşacağız.
Sayın Yusuf Sağır tebliğine Gümüşhanevî Hazretleri ile ilgili kısa bilgi aktardıktan sonra kütüphaneler konusunu işliyor.
Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî’nin Kurduğu Kütüphâneler
PDF OLARAK SUNACAĞIMIZ TEBLİĞİN GİRİŞ BÖLÜMÜ ŞÖYLEDİR:
“Ahmed Ziyaüddin, 1813’de Gümüşhane’de doğdu. 1822 yılında ailesiyle birlikte gitmiş olduğu Trabzon’da sarf, nahiv ve fıkıh dersleri aldı. 1831’de İstanbul’a taşınan Gümüşhanevî, tahsilini Bayezid ve Mahmut Paşa medreselerinde sürdürdü ve nihayetinde müderris oldu. İlmî çalışmalarını yürütürken Nakşibendî tarîkatının Halidiyye kolundan Ahmed el-Ervâdî’ye intisâb etti; müteâkiben bu zatın halîfesi oldu. Fatma Sultan Camii’nin harîmine bir tekke inşâ eden Gümüşhanevî, burada vefâtına kadar (1894) irşad faaliyetlerinde bulundu. O, dînî ilimlerin tahsîline önem vermiş; sandık kurmak sûretiyle toplanan paralarla bir matbaa vücûda getirmiş ve burada basılan kitapların ücretsiz dağıtımını sağlamış; Bayburt, Rize ve Of’ta kitaplar vakfetmek sûretiyle kütüphâneler ihdâs etmiş ve bunların giderlerin karşılamak amacıyla otuz beş bin kuruş nakit parayı işletilmek üzere vakfetmiştir. İşte bu bildiride söz konusu kütüphâneler vakfiyelerden ve arşiv belgelerinden hareketle değerlendirilecektir.
Gümüşhanevî’nin Of’un Çufaruksa21 köyünde kurmuş olduğu kütüphâneden bahseden ilk vakfiyesi Ğurre-i Muharrem 1285/24 Nisan 1868 tarihlidir. Buna göre kütüphâne, Câmi-i Kebîr’in yanında halkın desteğiyle inşa edilmiş; vâkıf da buraya yazma ve basma biçiminde ve çeşitli risâleleri muhtevî iki yüz cild kitap vakfetmiştir.
Of’un Çufaruksa/Uğurlu beldesindeki kütüphâne bugün varlığını sürdürmektedir. Burası 1970’li yıllarda Halkevi tarafından işgal edilmiş; bin beş yüz civarındaki yazma ve basma eserin bin iki yüze yakını ya imha edilmiş ya da halka dağıtılmıştır. Vakıflar Bölge Müdürlüğü Halkevi’ni buradan 1979’da mahkeme kararıyla çıkartmıştır. Geriye kalan üç yüz beş adet eser Mehmet Aşıkkutlu Kuran Kursu’nda muhafaza altına alınmıştır.51
Bugün ise yerel kaynaklardan edindiğimiz bilgilere göre zaman zaman yaşanan hırsızlıklar nedeniyle kitaplar Ankara Millî Kütüphâne’ye nakledilmiştir. Rize’deki kütüphâne binası ise yıktırılmıştır. Burada vakfiyede bahsedilen yapıların hiçbiri ayakta değildir. Bu binaların yerinde ise şimdilerde Şeyh Camii bulunmaktadır. Kitapların nerede olduğu hakkında ise bilgi edinemedik.
TEBLİĞİN TAMAMINI OKUMAK İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNKİ TIKLAYINIZ
GÜMÜŞHANEVÎ HAZRETLERİ’NİN OF – UĞURLU’DAKİ KÜTÜPHANESİ
