İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi’nce hazırlanan ve dezenformasyon içeren haberlerin gerçeğine işaret edildiği 3 Temmuz 2023 tarihli Dezenformasyon Bülteni yayımlandı.
Bültende, “ABD’li ve İsveçli savcılar, Erdoğan’ın oğlunun ve adının geçtiği yolsuzluk şikâyetini inceliyor.”, “Almanya, Hollanda, Belçika ve Fransa’dan ikinci el otomobil ithalatı yapılacak.”, “Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi halka değil, restorana özel yol yaptı.”, “Suriyeli grup, Türk vatandaşlarının evlerine saldırdı.”, “Ümraniye Belediyesi, sabit pazar yapmak için imara açtığı yeşil alanı lüks bir restoran zincirine kiraladı.”, “Varlık Fonu’ndaki şirketler yabancılara satılacak.”, “Taşraya gönderilen talimata göre pide, börek, lahmacun gibi ürünlerden artık numune alınmayacağı ve bu ürünlerde hiçbir analiz yapılmayacağı” ve “Voronej’de bir araç Wagner’a ait olduğu düşünülerek Rus Ulusal Muhafızları tarafından tarandı.” iddialarına yer verildi.
Reuters haber ajansının, “ABD’li ve İsveçli savcılar, Erdoğan’ın oğlunun ve adının geçtiği yolsuzluk şikâyetini inceliyor.” başlığıyla servis ettiği haberin tamamen asılsız iddialar üzerine kurgulandığı belirtilen bültende, Reuters’in haberinin, herhangi bir usulsüzlük ya da yolsuzluk bilgisini içeren bir haber değil, tamamen algı oluşturmaya yönelik olduğu kaydedildi.
Haberde, temel habercilik kriterlerine en asgari düzeyde bile riayet edilmediği ve iddialara dayanak gösterilecek bir bilgi veya belgeye yer verilemediğine dikkat çekilen bültende, habere konu şirketin yetkilileri dâhil olmak üzere konuyla ilişkili hiç kimseden bilgi alınmaması ve haberin kaynaklar tarafından doğrulanamamasının da haberin algı oluşturmak için kurgulandığını ortaya koyduğuna işaret edildi.
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, “Almanya, Hollanda, Belçika ve Fransa’dan ikinci el otomobil ithalatı yapılacak.” iddiasının da doğru olmadığı aktarılan bültende, “Ticaret Bakanlığı, otomotiv sektöründe bazı firmalarca yürütülen stokçuluk ve fahiş fiyat gibi piyasa bozucu faaliyetlere karşı yoğun bir şekilde inceleme ve denetimlerini sürdürmektedir. İddianın aksine bakanlık, rekabetçi, adil ve istikrarlı bir piyasa yapısının tesisi için ülkemiz otomotiv sektörünün tüm taraflarıyla kapsamlı çalışmalar yürütmektedir.” ifadesi kullanıldı.
Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medya hesaplarından paylaşılan, “Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi halka değil, restorana özel yol yaptı.” iddiasının da doğru olmadığı bilgisine yer verilen bültende, şunlar paylaşıldı:
“21 Kasım 2022’de Şanlıurfa Valiliği ve Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi arasında yapılan protokole istinaden ihalesi gerçekleştirilen Karaköprü ve Haliliye ilçelerini kırsal yollardan birbirine bağlayan yaklaşık 40 kırsal mahalle ile 30 bin vatandaşımızın kullandığı grup yolundaki asfaltlama çalışmaları devam etmektedir. Daha önceden de mevcut durumu sathi kaplama asfalt olan bu güzergâh, vatandaşlardan gelen yenileme ve genişletme talepleri üzerine yatırım programına alınmıştır. Bu kapsamda yapılan yol güzergâhında direkt ve dolaylı faydalanan mahalleler olduğu gibi yol üzerinde bulunan işletmeler de faydalanmaktadır. Ayrıca habere konu yolun ihalesi, bahsi geçen işletmenin açılışından aylar önce yapılmıştır.”
“Hiçbir vatandaşın evine saldırılmadı”
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerle ilgili “Suriyeli grup, Türk vatandaşlarının evlerine saldırdı.” iddiasının doğru olmadığı aktarılan bültende, dün Kocaeli’nin Dilovası ilçesinde, bir hayvanın öldürülmesi olayına sebebiyet verdiklerini düşündükleri kişiyle bir grup vatandaş arasındaki tartışma ve sonrasında meydana gelen olaylara güvenlik birimlerinin süratle müdahale ettiği hatırlatıldı.
Olaya karışan şüpheli şahıslarla ilgili adli işlemlerin ardından, yabancı olan 10 şahsın Kocaeli İl Göç İdaresi Müdürlüğüne deport edilmek üzere teslim edildiği belirtilen bültende, evcil hayvanın ölüm sebebinin tespit edilmesi için numuneler alınarak gerekli incelemelerin yapıldığı anımsatıldı.
Bazı sosyal medya mecralarında yayımlanan görüntülerde, yabancı uyruklu şahısların vatandaşlara ait evlere saldırdığı şeklinde görüntülerin paylaşıldığına dikkat çekilen bültende, bu görüntülerdeki kişilerin yabancı uyruklu şahıslar değil, köpeği ölen şahıs ve yakınları olduğunun tespit edildiği, hiçbir vatandaşın evine saldırının gerçekleştirilmediği vurgulandı.
Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, “Ümraniye Belediyesi, sabit pazar yapmak için imara açtığı yeşil alanı lüks bir restoran zincirine kiraladı.” iddiasının da doğru olmadığına yer verilen bültende, şunlar dile getirildi:
“Yeşil alanın pazar yeri olarak projelendirilip sonrasında tamamen özel bir işletmeye tahsis edildiği iddiası asılsızdır. Ümraniye Belediyesi’nin iddiaya konu Yamanevler Kapalı Pazar Alanı’nda çalışmaları devam etmektedir. Proje ile çevre mahallelerdeki pazar yerlerinin bu alanda toplanması hedeflenmektedir. Planlamada sınırlı sayıda dükkânın proje kapsamında yer alacağı öngörülmüştür. Bu çerçevede zemin katta bulunan dükkân, haberde adı geçen işletmeye ihale usulü kanunlara uygun şekilde kiralanmıştır. Zemin ve bodrum kat olarak tasarlanan projede yeşil alandan veya pazar yerinden feragat edilmesi söz konusu değildir.”
“Şirketlerin yabancılara satışıyla alakalı bir çalışma yok”
Bazı basın yayın organlarında yer alan “Varlık Fonu’ndaki şirketler yabancılara satılacak.” iddiasının da doğru olmadığı aktarılan bültende, “Hazine ve Maliye Bakanlığının Türkiye Varlık Fonu bünyesindeki şirketlerin yabancılara satışıyla alakalı herhangi bir çalışması veya gündemi bulunmamaktadır. Borsa İstanbul’da yatırımcı kararlarını manipüle edici spekülatif açıklamalara itibar etmeyiniz.” ifadelerine yer verildi.
Bültende, bazı basın ve yayın kuruluşlarında yer alan, “Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından taşraya gönderilen talimata göre pide, börek, lahmacun gibi ürünlerden artık numune alınmayacağı ve bu ürünlerde hiçbir analiz yapılmayacağı” şeklindeki haberlerin gerçeği yansıtmadığı belirtildi.
Bakanlığın yıllık numune alma denetim programına göre, toplu tüketim yerlerinde hem yemek harcından hem de son üründen numune alındığı aktarılan bültende, şu bilgiler verildi:
“Ancak, henüz son ürün hâline getirilmemiş ve hazırlanmasında sebze, kırmızı et, kanatlı eti, balık ve benzeri bileşenler kullanılabilen pide, börek, lahmacun gibi ürünlerin harçlarından numune alınması zaman zaman yanlış değerlendirmelere sebep olmaktadır. Pide, lahmacun, börek ve benzeri ürünler et ürünleri kapsamında değil, yemek kategorisinde yer alan ürünlerdir. Bu ürünlere bitkisel ve hayvansal bileşenler katılabilmektedir. Hatta tüketici taleplerine göre farklı bileşenler de kullanılabilmektedir. Bu nedenle henüz hazırlık aşamasında olan bir gıda için değerlendirme yapmak yanlış uygulamalara neden olabilmektedir. Söz konusu talimat, toplu tüketim yerlerinde pide, lahmacun, börek gibi ürünlerin harcında kanatlı eti hariç tek tırnaklı ve domuz eti aranmasına dair kontrollere devam edilmesi, son üründe ise tek tırnaklı ve domuz eti dâhil tüm kontrollerin yapılması yönündedir. Toplu tüketim yerlerinde tüketicilere sunulan her türlü gıda maddelerinin bileşenlerinin Bakanlığa bağlı kontrol görevlilerine ve talep etmeleri halinde tüketicilere bildirilmesi zorunludur.”
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan fotoğraflarla ilgili, “Voronej’de bir araç Wagner’a ait olduğu düşünülerek Rus Ulusal Muhafızları tarafından tarandı.” iddiasının da doğru olmadığı vurgulanan bültende, “İddiaya konu fotoğraflar, 31 Ekim 2014’te yapılan Ukrayna’daki seçimlerden günler önce Dnipropetrovsk Oblastı bölgesinde yer alan Kryvyi Rih şehrinde, bir milletvekili adayının aracının saldırıya uğradığı olaya aittir.” açıklamasında bulunuldu.
Kaynak: İletişim Başkanlığı