İletişim Başkanlığı, Dezenformasyonla Mücadele Merkezi tarafından günlük olarak hazırlanan ve Kahramanmaraş Depremiyle ilgili dezenformasyon içeren haberlerin gerçeğine işaret edilen 27-28 Şubat 2023 tarihli Deprem Dezenformasyon Bülteni yayımlandı.
Bültende, Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan’ın gözaltına alınmasına ilişkin “Hükümetin deprem politikalarını eleştirdiği için gözaltına alındı” iddiasının tamamen gerçek dışı olduğu, Ercan’ın sosyal medya hesabından, “Deprem bölgesine ilk iki gün asker inmediği için korumasız kadınlara tecavüz edilmiş” şeklinde asılsız iddialarda bulunduğu belirtildi.
Ercan’ın, Türk Ceza Kanunu’nun 267 ve 216’ncı maddeleri kapsamında “iftira, halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” suçundan hakkında başlatılan soruşturma nedeniyle gözaltına alındığı, iddiaları OHAL bölgesinden yayıldığı için fiilin, 2935 Sayılı OHAL Kanunu’nun 25- a/2 bendinde düzenlenen, “Asılsız Haber Yayma Suçu ve TCK 217/A” maddesinde düzenlenen halka yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçu düzenlemeleri kapsamında da değerlendirildiği ifade edildi.
Hukukçular tarafından, savcılığın soruşturmayı bu sevk maddeleri üzerinden ilerleteceği, bu maddelerde ceza üst sınırının 3 yıla kadar düzenlenmesi nedeniyle hakim tarafından tutuklamaya dahi hükmedilebileceği öngörüldüğü aktarıldı.
“Hastanenin jeneratörleri çalışmadığı için birçok hasta hayatını kaybetti” iddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan “Depremde İskenderun Devlet Hastanesi’nin jeneratörleri çalışmadığı için birçok hasta hayatını kaybetti” iddiasının gerçek dışı olduğu, hastanenin depremde yıkıma uğradığı, bu nedenle hastanede can kayıpları yaşandığı, can kayıplarının sebebinin elektrik kesintisi olmadığı belirtildi.
Bültende, bazı kesimler tarafından dile getirilen ve basın yayın organlarında habere konu olan “Binaların yapı kimlik belgesinin olmadığı” iddiasının gerçek dışı olduğu, 23 Haziran 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliğinin “Yapılara sertifika verilmesi konu başlıklı” 31’inci maddesinin 2’nci fıkrasıyla Bina Kimlik Sertifikası (BKS) projesinin hayata geçirildiği ve 2021 yılının ikinci yarısından itibaren uygulamaya konulduğu kaydedildi.
“Erkenek Göleti’nde, çevre güvenliğini tehdit eden bir sorun bulunmamaktadır”
“Bazı basın yayın organlarında yer alan, “Malatya-Doğanşehir Erkenek Göleti ve Sulaması depremde gördüğü zarardan dolayı gövde seti en az 3 metre kaydı” iddiasıyla yayımlanan haberlerin doğru olmadığı belirtilerek, şu ifadelere yer verildi:
“Afet bölgesinde bulunan 140 baraj ve gölet, depremin ardından uzman ekiplerce ivedilikle incelenmiştir. İddiaya konu Erkenek Göleti ve Sulama Tesisi de diğer baraj ve göletler gibi yerinde kontrol edilmiştir. İncelemeler sonucunda, Erkenek Göleti ve Sulamasında da gölet gövdesi, dolusavak yapısı, kret ve vana odasında incelemelerde bulunulmuş, tehlike arz edecek bir sorun olmadığı tespit edilmiştir. Su seviyesi halihazırda minimum düzeyde olan Erkenek Göleti’nde, çevre güvenliğini tehdit eden bir sorun bulunmamaktadır.”
Depremin ardından bazı sosyal medya hesaplarından Türkiye’nin Suriye sınırı ve mültecilerle ilgili yapılan paylaşımların manipülasyon içerdiği vurgulanan bültende, yapılan paylaşımlardaki iddiaya konu görüntülerin, 2021 yılında Afganistan’dan kaçarak İran toprakları içerisinde ilerleyen Afgan mültecileri gösterdiği, deprem sonrası sınırların açıldığı yönündeki iddiaların tamamen asılsız olduğu vurgulandı.
“Düzenli olarak sağlık taraması yapılmaktadır”
Bazı basın yayın organlarında yer alan, “Diyarbakır’da bulunan çadır kentte uyuz salgını başladı” iddiasının gerçeği yansıtmadığı ifade edilen bültende, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
“Afet bölgesinde toplu yaşam alanlarında kalan vatandaşlarımıza düzenli olarak sağlık taraması yapılmaktadır. Ayrıca birinci basamak poliklinik hizmeti, psikososyal destek hizmetleri, aşılama ve takip hizmetleri de verilmektedir. Uyuz başta olmak üzere herhangi bir bulaşıcı salgın hastalık durumu söz konusu değildir. Çadır kent ve diğer toplu yaşam alanlarında, çok az sayıda bulaşıcı hastalık tanısı konulan hastalar olmakla birlikte, bu vatandaşlar ivedilikle valilik tarafından tahsis edilen izolasyon bölgelerinde izole edilmektedir.”
Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan “Afet bölgesine gelen yardımları stoklayanlar, bu malzemeleri Mersin’deki Mavi Boncuk Parkı’nda satıyor” iddiasının gerçek dışı olduğu aktarılan bültende, Mersin Hırsızlık Büro Amirliği tarafından yapılan araştırma sonucunda, şahsın Hatay’da Ateşler Gıda isimli bir iş yerinin sahibi olduğu, kalan malzemelerini nakliye ile Mersin’e getirdiği ve parkta sattığının tespit edildiği, konuya ilişkin Hatay’daki ekiplerden teyit alındığı, nakliyecilerin de malzemeleri Ateşler Gıda isimli iş yerinden yükleyerek Mersin’e getirdiklerini belirttiği bildirildi.
“Diyanet 42. İl Müftüleri İstişare Toplantısı’nda ‘İktidara destek verin’ uyarısı yaptı” iddiasıyla yayımlanan haberlerin gerçeği yansıtmadığı, din hizmetlerinin topluma daha etkin ve verimli bir şekilde sunulması amacıyla belirli periyotlarla düzenlenen İl Müftüleri İstişare Toplantısı’nda, böyle bir ifadenin yer almadığı, Diyanet İşleri Başkanlığının asılsız iddialara ilişkin hukuki girişimler başlatılacağını duyurduğu kaydedildi.