HASAN PİR’İN KÖŞE YAZISI
İnternetin de etkisiyle bilgiye ulaşım hiçbir dönemde bu kadar kolay olmamıştır.
Günümüzde bilgi bolluğu ve bilgiye ulaşım kolaylığına rağmen insanlar hiç de beklendiği kadar bilgi zengini olamamaktadırlar. Çünkü “hız ve bolluk” doğru yönetilmediği takdirde kirliliğe yol açtığı için, insanlar gerekli ve doğru bilgiye ulaşmakta zorluk çekmektedirler.
İnsanımızın edinmede ve uygulamada zorlandığı bilgilerden birisi de İslam’ı yaşamada gerekli olan bilgilerdir. Bunlara genel anlamda “ilmihal bilgileri” de demek mümkündür.
“İlmihal” İslam’ı yaşama ilmi demektir.
Günlük meşguliyetimiz içinde olmazsa olmazlarımız vardır. Yemek, uyumak, yürümek, giyinmek v.b. gibi. Abdest almak, namaz kılmak, temizlik yapmak v.b. konular da günlük dini olmazsa olmazlarımızdır.
Dinimizi yaşamakla ilgili olarak okullarımızda, camilerimizde öğretilen bilgiler, uygulama sırasında bize yeterli gelmemektedir. Uygulama sırasında her an danışacağımız, soracağımız bir kaynağın da evimizde, elimizin altında bulunması çok önemlidir.
“İlmihal” günlük olarak elimizin altında bulunması gerekli olan bir kitaptır.
“İlmihal kitapları” bir Müslüman’a gerekli olan her türlü ibadet bilgilerini içinde saklar. İlmihal, vasıtasıyla doğru ibadetleri ve ibadetlerin doğruluğunun nasıl olması gerektiğini öğreniriz. Bunu içindir ki, her evde bir ilmihal bulunması gerekir.
İlmihal kitaplarının yeri ise, kesinlikle kütüphane ve kitaplık olmamalıdır. Bilgisayar masaların üstü, çay sehpaları, mutfak masası hatta yatak odası dahi ilmihal kitabının bulunduğu yer olmalıdır. Yani el altında ve göz önünde bulunmalıdır ki her an ona bakıp bir şeyler okumalı, bir şeyler öğrenilmelidir.
İlmihallerde genel olarak şu konularda bilgiler yer alır:
- İtikada ait bilgiler,
- İbadetlere ve amellere ait bilgiler,
- Helal ve haram olan şeylere ait bilgiler,
- Ahlaka ait bilgiler
Günümüzde pek çok kişi, günlük hayatta kendisine her an lazım olacak “abdest, namaz, oruç, gusül, helal ve haramlar gibi konuları” tambilememektedir. Aslında kendilerine güzel bir rehberlik yapılırsa bunları öğrenmeye de can atmaktadırlar.
Diğer taraftan insanlara her an lazım olan bazı bilgiler de “ayıp” olur anlayışıyla sorulamadığı için, öğrenilememekte ve bundan dolayı da zorluklar çekilmektedir. İşte İslâm ilmihalleri bu bakımdan çok önemlidir.
En yakınlarımıza bile açmakta ve sormakta zorlandığımız abdest, namaz, gusül ve diğer her türlü konuda en güzel rehberliği bize ilmihal kitapları yapar.
***
Bir evde bulunması en gerekli kitapların başında ise kesinlikle ve öncelikle Mukaddes Kitabımız Kur’an-ı Kerim, Kur’ân meali ve tefsiri, Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (a.s.v.) hayatı ve hadisleri gelmeli ve bunlardan sonra ise ilmihal kitapları gelmelidir.
Şu noktayı da bir şükür olarak ifade etmek gerekir ki; bugün ülkemizde hemen hemen tüm evlerde Mukaddes kitabımız Kur’an-ı Kerim mutlaka vardır. Hem de birkaç tane birden. Evlerimizin büyük ekseriyetinde ise Kur’an tefsirleri, Kur’an mealleri, Peygamberimiz Hz. Muhammed’in hayatı ve sünnetlerini anlatan kitaplar ve Hadis kitapları ile ilmihal kitapları bulunmaktadır.
***
Yazımızın konusu olan “İslam İlmihali” konusu çok önemli bir konu… Çünkü; çocuklarımız ve biz, hepimiz bu kitaplar sayesinde İslami bilgilere ulaşıyoruz.
İlmihal kitapları roman gibi okunmamalıdır. İlmihaller günlük danışma kitabı olarak kullanılmalıdır.
Sadece gençler değil, yaşı kemale gelmiş olan kişiler de ilmihalleri zaman zaman karıştırmalıdırlar. Unuttukları konuları tekrarlamak ve hatırlamak, bilgi tazelemek her zaman gereklidir.
Günümüzde, özellikle ülkemizde pek çok değerli bilim adamının hazırladığı pek çok ilmihal kitabı bulunmaktadır.
Dinî kaynak kitaplar konusunda ilk müracaat edeceğimiz yer ise Diyanet İşleri Başkanlığı’na ait yayınlar olmalıdır.
Diyanet İşleri Başkanlığımız her zaman doğru İslami bilgilerin adresi olmuştur. Bu nedenle başta mukaddes kitabımız Kur’an-ı Kerim olmak üzere, Kur’an tefsir ve mealleri, Hadis kitapları ve yazımızın konusu olan ilmihal kitapları Diyanet İşleri Başkanlığımızın kontrolünden geçen veya tavsiye edilenler olmalıdır.
Ülkemizde Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı yayınları haricinde de yine pek çok güvenilir yayınevi bulunmaktadır.
Eski Diyanet İşleri Başkanlarından Merhum Ömer Nasuhi Bilmen’in hazırladığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı başta olmak üzere ilim çevrelerince devamlı olarak tavsiye edilen “Büyük İslam İlmihali” eskiden beri ülkemizde en çok bilinen ve okunan ilmihallerden biridir.
Gerek Ömer Nasuhi Bilmen Hazretleri’nin “Büyük İslam İlmihali”, gerekse, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın ve Diyanet Vakfı’nın ve diğer yayınevlerinin ilmihalleri bütün kitapçılarda bulunmaktadır. Bunların fiyatları da herkesin rahatlıkla alabileceği ucuzluktadır.
Bütün bunlardan sonra diyeceğimiz şudur ki; hepimizin yapması gereken en önemli şey; “Doğru İslamiyet’i ve İslamiyet’e layık doğruluğu öğrenmek ve yaşamaktır.”