KUR’AN NEDİR, TARİFİ NASILDIR?

* Şu kitab-ı kebir-i kâinatın bir tercüme-i ezeliyesi,

* Ve âyât-ı tekvîniyeyi okuyan mütenevvi dillerinin tercüman-ı ebedîsi,

* Ve şu âlem-i gayb ve şehadet kitabının müfessiri,

* Ve zeminde ve gökte gizli esmâ-i İlâhiyenin mânevî hazinelerinin keşşafı,

* Ve sutûr-u hâdisâtın altında muzmer hakaikin miftahı,..

* Ve âlem-i şehadette âlem-i gaybın lisanı,

* Ve şu âlem-i şehadet perdesi arkasında olan âlem-i gayb cihetinden gelen iltifâtât-ı ebediye-i Rahmâniye ve hitâbât-ı ezeliye-i Sübhâniyenin hazinesi,

* Ve şu İslâmiyet âlem-i mânevîsinin güneşi, temeli, hendesesi,

* Ve avâlim-i uhreviyenin mukaddes haritası,

* Ve Zât ve sıfât ve esmâ ve şuûn-u İlâhiyenin kavl-i şârihi, tefsir-i vâzıhı, burhan-ı kàtıı, tercüman-ı sâtıı,

* Ve şu âlem-i insaniyetin mürebbîsi,

* Ve insaniyet-i kübrâ olan İslâmiyetin mâ ve ziyası,

* Ve nev-i beşerin hikmet-i hakikiyesi,

* Ve insaniyeti saadete sevk eden hakikî mürşidi ve hâdîsi,

* Ve insana hem bir kitab-ı şeriat,

* Hem bir kitab-ı dua,

* Hem bir kitab-ı hikmet,

* Hem bir kitab-ı ubûdiyet,

* Hem bir kitab-ı emir ve davet,

* Hem bir kitab-ı zikir,

* Hem bir kitab-ı fikir,

* Hem bütün insanın bütün hâcât-ı mâneviyesine merci olacak çok kitapları tazammun eden tek, câmi’ bir kitab-ı mukaddestir.

* Kur’ân Arş-ı Âzamdan, İsm-i Âzamdan, her ismin mertebe-i âzamından geldiği için;

Kur’ân;

* Bütün âlemlerin Rabbi itibarıyla Allah’ın kelâmıdır;

* Hem bütün mevcudatın İlâhı unvanıyla Allah’ın fermanıdır;

* Hem bütün semâvât ve arzın Hâlıkı namına bir hitaptır;

* Hem rububiyet-i mutlaka cihetinde bir mükâlemedir;

* Hem saltanat-ı âmme-i Sübhâniye hesabına bir hutbe-i ezeliyedir;

* Hem rahmet-i vâsia-i muhîta nokta-i nazarında bir defter-i iltifâtât-ı Rahmâniyedir;

* Hem Ulûhiyetin azamet-i haşmeti haysiyetiyle, başlarında bazan şifre bulunan bir muhabere mecmuasıdır;

* Hem İsm-i Âzamın muhitinden nüzul ile Arş-ı Âzamın bütün muhâtına bakan ve teftiş eden hikmetfeşan bir kitab-ı mukaddestir.

* Ve şu sırdandır ki, “Kelâmullah” ünvanı, kemâl-i liyakatle Kur’ân’a verilmiş ve daima da veriliyor.

Kur’ân;

* Nokta-i istinadı, bilyakîn, vahy-i semâvî ve kelâm-ı ezelî,

* Hedefi ve gayesi, bilmüşahede, saadet-i ebediye,

* İçi, bilbedâhe, hâlis hidayet,

* Üstü, bizzarure, envâr-ı iman,

* Altı, biilmilyakîn, delil ve burhan,

* Sağı, bittecrübe, teslim-i kalb ve vicdan,

* Solu, biaynilyakîn, teshir-i akıl ve iz’an,

* Meyvesi, bihakkılyakîn, rahmet-i Rahmân ve dâr-ı cinân,

* Makamı ve revacı, bilhads-i sâdık, makbul-ü melek ve ins ü cân bir kitab-ı semâvîdir.