Gümüşhane’de 2015 yılında hazırlanan “Ceviz Eylem Planı”nın ardından uygulanan proje kapsamında kurulan yeni nesil ceviz bahçelerinde yüksek verim alındı.
Gümüşhane’de pestil ve köme sektörünün önemli hammaddelerinden cevizin hasadı devam ediyor.
TÜİK rakamlarına göre Gümüşhane’de 2019 yılında 6850 dekar alanda toplam 905 ton ceviz üretimi gerçekleşmiş iken, 2020 yılında ise 7626 dekar alanda toplam 1135 ton ceviz üretimi gerçekleşti. Bir önceki yıla göre ceviz üretim alanlarında yüzde 11, ürün miktarında ise yüzde 25 artış sağlandı.
Asırlardır ceviz yetiştirilen Gümüşhane’de 400 metreden bin 800 metreye kadar olan bölgelerde 100 yaşı aşkın ceviz ağaçları bulunurken, alçak kesimlerde tamamlanan ceviz hasadı yüksek rakımlı bölgelerde devam ediyor.
Türkiye’de yıllık 10 bin ton üretimle pestil ve köme sektöründe birinci sırada yer alan Gümüşhane’de bu ürünlerin ana maddesi olan ceviz ihtiyacını karşılamak amacıyla Gümüşhane’de 2015 yılında hazırlanan Ceviz Eylem Planının ardından uygulanan proje kapsamında son beş yılda 116 bin ceviz fidanını toprakla buluşturarak 7 bin 650 dönüm alanda ceviz bahçeleri oluşturuldu. ilkbahar geç donlarından etkilenmeyen fernor ve fernette çeşitleri olan fidanlar ekonomik veri yaşına geldiğinde yıllık 3 bin 500 ton ceviz elde edilecek.
Gümüşhane merkeze bağlı Çamlıköy köyünde Sebahattin Saraç’a ait 405 dönüm ceviz bahçesinde hasat yapıldığı sırada üreticilerle sohbet ederek birlikte hasat yapıp, üretimleri hakkında bilgi alan Gümüşhane İl Tarım ve Orman Müdürü Edip Birşen, “Gümüşhane’de tarıma dayalı sanayinin başında pestil – köme işletmeleri gelmektedir. Yaklaşık 36 işletmemizle 10 bin ton yıllık üretim yapılmaktadır. Pestil ve kömenin en önemli hammaddesi ceviz oluşturmaktadır. İlimizde ceviz üretimi yıllık 1135 ton civarında, yalnız bu üretim yerelde münferit olarak ev önlerinde küçük arazilerde dikili ceviz ağaçları ile sağlanmaktadır. Üretilen bu ceviz miktarı da pestil ve köme işletmelerimizin ihtiyacını karşılayamamaktadır. Biz bu arz açığını karşılayabilmek için yapmış olduğumuz sektör bazlı çalışmalarda Gümüşhane’deki pestil köme işletmelerinin yıllık 2 bin 500 ton civarında ceviz ihtiyacı olduğunu bunu da il dışından hatta yurtdışından karşılandığını, bu arz açığını gidermek üzere İl Müdürlüğümüzce 2015 yılında başlattığımız Gümüşhane’de Ceviz Yetiştiriciliğini Geliştirilmesi Projesi kapsamında son beş yılda 116 bin ceviz fidanını toprakla buluşturarak 7 bin 650 dönüm alanda modern kapama ceviz bahçeleri kurduk. Amacımız hem pestil – köme sektörünün ilimizden ceviz ihtiyacını karşılamak, hem de kırsalda yaşayan insanlarımızın gelir seviyesini yükseltmek, tarımsal hasılamızı artırmak” dedi.
Gerek Bakanlık bütçesi gerekse yerel kaynaklardan sağlanan bütçeler ile son beş yılda Gümüşhane ceviz vadisi olma yolunda hızla ilerlediğini ifade eden Müdür Birşen, “Ceviz birim alandan yüksek derece bir gelir elde edilen ürün. Önümüzdeki yıllarda özellikle beşinci yıldan sonra Gümüşhane’de ceviz üretimimizle ciddi bir üretim patlaması bekliyoruz. Hem ilimizin ceviz ihtiyacını karşılamak hem de diğer illerimize Gümüşhane’nin bu kirlenmemiş topraklarından, tertemiz su kaynaklarıyla elde edilen cevizlerin yüksek aromasıyla, tadıyla diğer illerimizin de ceviz ihtiyacını karşılama olduğunu belirterek, İlimizin önemli tarım ürünlerinden olan ceviz yetiştiriciliğini yaygınlaştırma çalışmalarımıza önümüzdeki yıllarda da devam edecektir” dedi.
Gümüşhane merkeze bağlı Çamlıköy köyünde 405 dönüm alanda hazineden kiraladığı alanda ceviz yetiştiriciliği yapan Sebahattin Saraç ise şunları söyledi, “diktiğimiz cevizlerin bu yıl hasadını yapıyoruz. İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün yapmış olduğu ceviz projelerinden yararlanarak fernor ve fernette ceviz fidanları diktim. Bunlar aşılı cevizler. Yaklaşık beşinci yıldan sonra verime başlıyorlar. Altı yıl önce diktiğimiz cevizlerden gecen yıl ve bu yıl mahsul aldık. Üç yıl olmasına rağmen 2017 yılında diktiğimiz Fernor ceviz fidanları da bu yıl meyve verdi. Tabi bu üç yılda verilen meyve ticari anlamda değil, bu bize meyve görüntüsü yaptı. Bizi mutlu eden tarafı o. Bu da bize cevizin burada verimli olacağını gösteriyor. Her yıl aldığımız mahsul daha da artmaktadır. Valiliğimizin ve İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüzün destekleriyle her yıl ceviz fidanı dikerek bahçemizde ceviz fidanı sayısını artırdık. Şu an bu bahçede dört binin üzerinde ceviz fidanı var”