Gümüşhane Devlet Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Gökhan Küçüksezgin Epilepsi Hastalığı ile ilgili geniş bir bilgilendirme yaptı. Dr. Küçüksezgin’in açıklaması şöyledir:
Epilepsi nedir?
İnsanların tekrarlayan nöbetler geçirmesine neden olan bir durumdur. Nöbetler beyindeki anormal elektriksel aktiviteden kaynaklanır. Kişinin kasılmalar geçirmesine, bayılmasına veya garip bir şekilde hareket etmesine veya davranmasına neden olabilirler.
Epilepsi her yaşta başlayabilir.
Nöbetin belirtileri nelerdir?
Farklı türde nöbetler vardır. Her biri farklı bir dizi belirtiye neden olur. Çoğu nöbet sadece birkaç saniye veya dakika sürer.
“Tonik-klonik” veya “grand mal” nöbet geçiren kişiler aniden bayılır, kaskatı kesilir ve ardından sarsıntılı hareketler yapar. Diğer nöbet türleri daha az dramatik semptomlara neden olur. Örneğin, bazı insanların sadece bir kolunda veya yüzünün bir kısmında titreme hareketleri olur. Diğerleri aniden tepki vermeyi bırakır ve birkaç saniye boyunca bakakalır.
Bazen insanlar nöbet geçirmek üzere olduklarını bilirler. Belirli bir hisleri vardır veya belirli bir koku alırlar. Bu his veya kokuya “aura” denir.
Testlere ihtiyacım olacak mı?
Evet. Muhtemelen aşağıdakilerden 1’ine veya her ikisine birden sahip olacaksınız:
-Elektroensefalogram veya “EEG” – Bu beyindeki elektriksel aktiviteyi ölçer.
-BT veya MRI taraması – Bu görüntüleme testleri beynin resimlerini oluşturur.
Epilepsi nasıl tedavi edilir?
Epilepsi nöbet önleyici ilaçlarla tedavi edilir. Bunlara “anti-epileptik” veya “anti-konvülsan” ilaçlar da denir. Epilepsiyi tedavi etmezler, ancak nöbetleri önlemeye yardımcı olabilirler. Farklı anti-nöbet ilaçları vardır. Sizin için doğru olanı nöbetlerinize ve diğer faktörlere bağlıdır.
Nöbet önleyici ilaçlar hakkında ne bilmeliyim?
Nöbet önleyici ilaçlar genellikle nöbetleri kontrol etmek için iyi çalışır. Bazı kişilerin doğru tedaviyi bulmak için farklı ilaçları denemesi veya 1’den fazla çeşit alması gerekebilir.
Bu ilaçlar yan etkilere neden olabilir. Kendinizi yorgun veya sersemlemiş hissetmenize veya başka sorunlara neden olabilirler. Yaşadığınız yan etkileri doktorunuza anlatın. Bu şekilde, sizin için en iyi ilacı ve dozu bulmak için birlikte çalışabilirsiniz.
Çok ciddi olabilen bazı nadir yan etkiler vardır. Yeni bir döküntü oluşursa veya kendinize zarar verecek gibi hissederseniz hemen doktorunuza söyleyin.
Nöbet önleyici ilaçlar diğer ilaçlarınızı etkileyebilir. Ayrıca, diğer ilaçlar nöbet önleyici ilacınızın iyi çalışmasını engelleyebilir. Doğum kontrol hapları da dahil olmak üzere reçeteli veya reçetesiz yeni bir ilaca başlarsanız doktorunuza söyleyin. Bazı nöbet önleyici ilaçlar doğum kontrol haplarının iyi çalışmasını engelleyebilir. Bu durum planlanmamış bir hamileliğe yol açabilir.
Vücudunuzdaki anti-nöbet ilacı miktarını kontrol etmek için düzenli kan testlerine ihtiyacınız olabilir.
Bazı insanların hayatlarının geri kalanı boyunca nöbet önleyici ilaç almaları gerekir. Ancak bu sizin durumunuza bağlıdır. Birkaç yıl boyunca hiç nöbet geçirmezseniz, doktorunuz ilacınızı bırakmanız konusunda sizinle konuşabilir. Doktorunuzla konuşmadan ilacınızı almayı bırakmayın.
İlaçlar nöbetlerimi kontrol etmezse ne olur?
Doktorunuz sizinle diğer olası tedaviler hakkında konuşabilir. Bunlar şunları içerebilir:
-Ameliyat – Bazı insanlar beyinlerinde nöbetlere neden olan küçük bir parçayı çıkarmak için ameliyat olabilirler.
-Nörostimülasyon – Bunun için farklı cihazlar kullanılabilir. Bunlardan biri “vagus sinir stimülatörü” olarak adlandırılır ve deri altına yerleştirilir. Diğerleri “duyarlı kortikal stimülasyon” ve “derin beyin stimülasyonunu” içerir.
-“Ketojenik” bir diyet uygulamak – Bu, yağ oranı yüksek, protein oranı orta ve karbonhidrat oranı düşük yiyecekler yemeyi içerir. Bu diyeti denemekle ilgileniyorsanız, doktorunuz veya hemşireniz bunu nasıl güvenli bir şekilde yapacağınız konusunda sizinle konuşabilir.
Daha fazla nöbet geçirme olasılığımı nasıl azaltabilirim?
Şunları yapmalısınız:
-İlaçlarınızı tam olarak söylendiği gibi alın.
-Yeterince uyuyun – Yeterince uyumamak nöbet geçirme olasılığınızı artırır.
-Alkol ve uyuşturucudan uzak durun.
Epilepsim varsa araba kullanabilir miyim?
Her ülkenin kendi kuralları vardır. Tekrar araç kullanabilmeniz için muhtemelen belirli bir süre nöbetsiz olmanız ve sağlık kurulu raporu gerekecektir.
Hamile kalmak istersem ne olur?
Hamile kalmaya çalışmadan önce doktorunuzla konuşun. Nöbet önleyici ilacınızı değiştirebilir veya folik asit adı verilen bir vitamin reçete edebilirler. Ancak ilacınızı asla kendi başınıza bırakmayın.
Epilepsim varsa başka ne yapmalıyım?
-Mümkünse evinizde duvardan duvara halı veya yumuşak zemin döşemesi bulundurun. Bu, düşerseniz daha yumuşak olmasını sağlayabilir.
-Banyoda duş sandalyesi kullanın.
-Yüzme veya elektrikli aletler kullanma gibi tehlikeli olabilecek aktiviteler yapıyorsanız yanınızda başka bir kişi bulundurun.
-Kendinize veya bir başkasına zarar verme riskini azaltmak için bazı alışkanlıklarınızı ve rutinlerinizi değiştirin.
Doktorunuz sizinle birlikte takip planı yapacaktır. Genel olarak, normalden daha fazla nöbet geçiriyorsanız veya nöbetleriniz normalden uzun sürüyorsa doktorunuz ile görüşün.
Bazı nöbetler tıbbi bir acil durumdur. Eğer 5 dakikadan uzun süren bir nöbet geçirirseniz veya arada uyanmadan 2 veya daha fazla nöbet geçirirseniz, yanınızdaki kişi bir ambulans çağırmalıdır.
Kaynak: Gümühane İl Sağlık Müdürlüğü Basın Birimi